Yapon ishlab chiqaruvchilari odatda mukammal sifat nazoratiga ega deb hisoblanadilar. Menimcha, bunga yapon xalqining metodik shaxsiyati katta ta'sir ko'rsatadi.
Bu fikrni ifodalash uchun Navoiy teatrini misol qilib keltirmoqchiman. Urushdan keyin Navoiy teatri Ikkinchi jahon urushida Sovet Ittifoqi tomonidan asirga olingan yapon askarlari tomonidan qurilgan. Eshitishimcha, bu holat O‘zbekistonning Yaponiyaga qarashining sabablaridan biri.
Navoiy teatri uchun bloklar tayyorlanayotganda turli nuqsonlar bo‘lishi kerak, ya’ni kuch va o‘lchamdagi o‘zgarishlar, yoriqlar va nuqsonlar bo‘lishi kerak. Agar shunday nuqsonli bloklar o‘z holicha to‘planib qolsa, bino qurib bitkaziladi, ammo zilzila kabi katta tashqi kuch qo‘llanilganda uning qulashi xavfi ortadi.
Ushbu misoldagi sifat nazorati butun binoning ruxsat etilgan o'zgaruvchanlik darajasini tushunishga, alohida qismlarning ruxsat etilgan diapazonini aniqlashga va butun funktsiyani qondirishga qaratilgan deyish mumkin. Ishga jalb qilingan yaponiyaliklar shu qadar o'ylashganmi yoki yo'qmi, bilmayman, lekin menimcha, ular ongsiz ravishda bunga yaqin biror narsa qilishgan.
Ko‘rinib turibdiki, Navoiy teatri qurilishida ishtirok etgan yaponlar harbiy xizmatchilar bo‘lib, ularni maxsus me’morchilik mahoratiga ega deb bo‘lmaydi. Biroq, yapon xalqining asl milliy xarakteri kabi, Navoiy teatri qurilgan paytdan boshlab yapon ta’limi va balki harbiy tayyorgarlik sifat nazorati bilan o‘xshash jihatlarga ega ekanligini tasavvur qila olaman. Navoiy teatrining kuchi rost bo‘lsa, sifat nazorati ongsiz ravishda amalga oshirilgan, degan xulosaga kelish mumkin. Navoiy teatri mustahkamligining siri yaponiyaliklarning sifat nazoratiga bo‘lgan sodiqligida, deb o‘ylayman.
Lekin Navoiy teatri haqida turli nazariyalar borligini eshitganman. Shuni yodda tutingki, ushbu maqola bunday narsalarning tafsilotlarini o'rganmasdan, mening tasavvurimga asoslangan.
No comments:
Post a Comment